Schelpdierbestanden in de Nederlandse kustzone in 2017

De visserij op schelpdieren in de Nederlandse kustwateren heeft zich ontwikkeld van een vrije visserij tot een sterk gereguleerde visserij waarbij naast economische ook ecologische doelstellingen nagestreefd worden. In het kader van de uitvoering van dit beleid wordt jaarlijks een bestandsopname van Amerikaanse zwaardscheden (Ensis directus), halfgeknotte strandschelpen (Spisula subtruncata), en de overige veel voorkomende soorten met een potentieel belang voor visserij, uitgevoerd door Wageningen Marine Research (WMR). Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken: programma Wettelijke Onderzoekstaken, BAS code: WOT-05-001-008. De inventarisatie is uitgevoerd in het voorjaar van 2017 en is daarmee de 23ste opeenvolgende gebiedsdekkende survey die op deze manier sinds 1995 wordt uitgevoerd. Het primaire doel van deze inventarisatie is een schatting te maken van de bestanden van de economisch en ecologisch belangrijke soorten mesheft (Ensis directus) en halfgeknotte strandschelp (Spisula subtruncata) in de Nederlandse kustwateren en de daarin gelegen Natura-2000 gebieden Noordzeekustzone, Voordelta, Vlakte van de Raan en de monding van de Westerschelde. Over overige soorten schelpdieren die van economische betekenis kunnen zijn, wordt gerapporteerd wanneer bestanden van enige omvang aanwezig zijn. In 2017 is dit het geval voor otterschelpen (Lutraria lutraria), venusschelpen (Chamelea striatula) en zaagjes (Donax vittatus). In 2017 werd een totale biomassa geschat van 397,2 miljoen kg versgewicht aan mesheften en 1.281,7 miljoen kg versgewicht aan halfgeknotte strandschelpen. Daarnaast is een bestand aangetroffen van 18,1 miljoen kg versgewicht aan venusschelpen en 38,0 miljoen kg versgewicht aan zaagjes. Voor otterschelpen is het bestand geschat op 4.931 miljoen individuen. Opvallend is de sterke toename van de halfgeknotte strandschelp waarvan de biomassa het hoogst gemeten ooit is sinds de schelpdierinventarisatie gestart is. Van het bestand ligt 82% buiten de Natura- 2000 gebieden. Tevens zijn de bestanden van de mesheften nog nooit zo hoog geweest sinds 1995 (in aantallen). De bestanden van otterschelpen en zaagjes zijn, vergeleken met vorig jaar, dit jaar ook weer toegenomen terwijl het bestand aan venusschelpen iets lager is dan vorig jaar.